Od Redakcji
KS. WOJCIECH BARTKOWICZ    5


Artykuły
KS. BP DOMINIQUE REY, Biskup wobec przestępstwa księdza 7
KS. GRZEGORZ RYŚ, Wyjąć duchownych spod świeckich paragrafów 17
RYSZARD WRÓBEL OFMConv, Gdzie Duch Pański, tam wolność 22
AMEDEO CENCINI FdCC, Typy sumienia 30
WOJCIECH GIERTYCH OP, Czemu dać ostatni głos: sumieniu czy prawu? 39
WALDEMAR BARSZCZ TOR, Sankcje kanoniczne w przypadku wykroczeń przeciwko prawu 49
KS. DARIUSZ JASTRZĄB, Poszarpana dusza księdza u Greene’a 59
TADEUSZ PULCYN, Trwał przy Chrystusie 68   

Nasza rozmowa
Ksiądz ponad prawem?
Rozmowa panelowa: DARIUSZ KOWALCZYK SJ,
KS. REMIGIUSZ SOBAŃSKI, AGATA RUSAK,
KS. MIROSŁAW CHOLEWA, MARCIN PRZECISZEWSKI    79

Komputer jako dowód rzeczowy.
Rozmowa z JANUSZEM STRUCZYŃSKIM    94

Nasza modlitwa
RYSZARD SZMYDKI OMI, Miejsce pieniądza 99
ANDRZEJ JEROMINEK MIC, Ikona chrztu Jezusa 108

Nad nauczaniem Kościoła
KS. PIOTR MAZURKIEWICZ, Miłość w prawdzie 115
KS. WOJCIECH RZESZOWSKI, Psychologia i formacja 123

Z życia Kościoła
KS. ROBERT OLIVER, Oczyszczenie, uzdrowienie, odbudowa zaufania 135
JAN ŻARYN, Męczeństwo cierpliwości - męczeństwo odpowiedzialności 144

Pytania i odpowiedzi
JACEK SALIJ OP, Kremacja i pogrzeb ludzkich prochów 151

Świadectwa
Biblia w areszcie 155
Wydaje nam się, że stoimy wyżej 158
Nie jest łatwo, ale żyję 162
Nadal jestem DDA 163
Nie mają się do czego przyczepić 166
Nabawiłem się wiary pytającej 167
Kłopoty z regulaminem seminaryjnym 171

Lektury    174
Film    188
Ogłoszenia    191
To Our Readers
194
Contents    196

Drodzy Czytelnicy!
Epoka posoborowa to dla kapłanów czas poszukiwania swej tożsamości w kontekście świata podlegającego gwałtownym przemianom. Ostateczny kres konstantyńskiego projektu Kościoła funkcjonującego w świecie "na szczególnych prawach" oznacza również dla pasterzy Kościoła ko­nie­czność redefiniowania ich miejsca w porządku prawnym i społecznym. Temat niniejszego numeru wpisuje się w ten proces.

KS. BP DOMINIQUE REY

Biskupi w podejmowaniu swojej odpowiedzialności pasterskiej muszą niekiedy zmierzyć się z sytuacjami dotyczącymi pewnych duchownych, którzy dopuścili się czynów zabronionych przez prawo. Sytuacje te są złożone. Skłaniają do współcierpienia z ofiarami czynów popełnionych przez wyświęconego szafarza. Plamią one wizerunek Kościoła, wywołują zgorszenie i odrzucenie. Są także wykorzystywane przez środki przekazu (prasę, telewizję, internet...), które mają skłonność do wywierania presji i niedoceniania działań Kościoła.

KS. GRZEGORZ RYŚ

Ogniskową zagadnienia stanowi spór św. Tomasza Becketa z Henrykiem II, królem Anglii. W październiku 1163 roku w Westminster Henryk zobowiązał biskupów angielskich do złożenia przysięgi, iż będą zachowy­wać „pewne zwyczaje, wolności i godności jego poprzedników” w odnie­sieniu do królestwa w ogóle, i do Kościoła angielskiego w szczególności. Trzy miesiące później król ogłosił spisaną wersję owych zwyczajów
w formie tak zwanych Konstytucji Klarendońskich. Tomasz (od 1162 roku arcybiskup Canterbury) odmówił ich uznania. Rok później potępił je także papież Aleksander III.

RYSZARD WRÓBEL OFMConv

Wolność jest jedną z tych wartości, które Biblia chętnie łączy z Duchem Świętym. Apostoł narodów w swoim liście do chrześcijan zamieszkałych w Koryncie jednoznacznie stwierdza: „Pan (...) to Duch, a gdzie jest Duch Pański – tam wolność” (2 Kor 3,17). W oparciu o sugestie św. Pawła (oraz innych autorów biblijnych) warto przyjrzeć się jej najbardziej istotnym cechom.

AMEDEO CENCINI FdCC

Sumienie jest pojęciem złożonym, tworzącym jakby system związków pojęciowych lub sieć różnych powiązań, dla którego największym zagrożeniem jest utracenie któregoś z tych związków.
Najpierw przyjrzymy się różnym rodzajom sumienia, aby następnie podjąć próbę uchwycenia sensu tego pojęcia, tak ważnego w życiu człowieka wierzącego, zwłaszcza prezbitera, wezwanego do formowania swo­-
jego własnego sumienia.

WOJCIECH GIERTYCH OP

Na zagadnienie stosunku sumienia do prawa można spojrzeć od strony relacji sumienia do prawa moralnego lub od strony relacji sumienia do prawa ludzkiego, państwowego, cywilnego i karnego, oraz do prawa kanonicznego.

WALDEMAR BARSZCZ TOR

We wszystkich systemach prawnych sankcja prawna to typowa konsekwencja, jaką kodeksy przypisują określonemu przez to samo prawo przestępstwu lub wykroczeniu. Obowiązek każdego podmiotu danego systemu legislacyjnego, który nakazuje respektowanie sankcji, nazywany jest odpowiedzialnością karną lub administracyjną.

KS. DARIUSZ JASTRZĄB

Minęło już 70 lat od wydania jednej z najbardziej znamienitych książek Grahama Greene’a Moc i chwała. Powieść została napisana po podró­ży pisarza do Meksyku na początku minionego stulecia. Były to trudne chwile dla mieszkańców tego kraju, szczególnie zaś dla jego obywateli utożsamiających się z Kościołem katolickim. Prezydent Plutarch Elias Calles w latach swej prezydentury (1924-1928) rozpętał bowiem prześladowania religijne.

TADEUSZ PULCYN

„Prawie ciągle był Bogiem zajęty” – mówił 20 września 1895 roku na Wa­welu nad grobem abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego ks. Józef Pel­czar, profesor UJ, późniejszy biskup przemyski. W 1921 roku trumnę z ciałem Felińskiego przeniesiono do katedry św. Jana w Warszawie, gdzie po 16 miesiącach sprawowania urzędu metropolity w latach 1862-1863 został przez cara Aleksandra II skazany na banicję. Jego późniejszy na­stępca, Sługa Boży kard. Stefan Wyszyński, wielokrotnie powtarzał war­szawiakom: „Zejdźcie do podziemi [katedry], tam leży człowiek,
o któ­­­rym mówiono, że przegrał, a to jest zwycięzca”. Był nieugięty w obro­­nie wiary i do takiej stanowczości całym sobą zachęcał.

rozmowę panelową z udziałem DARIUSZA KOWALCZYKA SJ, prowincjała Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego, KS. REMIGIUSZA SOBAŃSKIEGO, kanonisty, AGATY RUSAK, psycholog, i KS. MIROSŁAWA CHOLEWY, redaktora naczelnego „Pastores”, prowadzi MARCIN PRZECISZEWSKI, redaktor naczelny Katolickiej Agencji Informacyjnej

Pastores poleca