Odkąd Marcel Duchamp zaprezentował w 1917 roku pisuar w nowojorskiej galerii, nazywając go „Fontanną”, nic już w świecie sztuki nie powinno szokować. Wydawałoby się, że kolejne próby zaskoczenia odbiorcy coraz bardziej wymyślnymi dziwactwami, inspirującymi do rangi artyzmu, będą kwitowane jedynie wzruszeniem ramion. Stało się jednak inaczej: duch „Fontanny” żyje nadal, ba, została ona nawet w 2004 roku uznana przez cenionych historyków i artystów za „najbardziej wpływowe dzieło sztuki”. Smutny to symbol i wiele mówiący o głównym nurcie, jakim płynie współczesna kultura. Skoro wyznacznikiem kierunku jest pisuar, trudno się dziwić, że w galeriach zobaczyć możemy genitalia wiszące na krzyżu, symulację porodu z lalką Barbie zamiast dziecka czy – w najlepszym razie – obieranie ziemniaków. (...)

SZYMON BABUCHOWSKI