Na prowadzonych w 2007 roku zajęciach z Listu do Hebrajczyków jezuita o. James Swetnam zdradził nam dwie mądrości niemieckiego biblisty, Joachima Jeremiasa. Pierwsza: codziennie czytajcie rozdział Nowego Testamentu po grecku. To rzeczywiście bardzo mądra rada! A druga? Wciąż słyszę głos o. Swetnama: „Nie bójcie się zabijać własnych dzieci”. Powitały ją nerwowe śmiechy i zdziwione spojrzenia – studenci teologii najwyraźniej nie wiedzieli, co o tej radzie myśleć.
Choć lektura Nowego Testamentu w języku greckim na pewno ma wielką wartość, ta druga rada prawdopodobnie jest jeszcze mądrzejsza. Nie muszę martwić się o bezpieczeństwo moich córek, Swetnamowi bowiem chodziło o myśli. To one są „dziećmi”, które musimy nauczyć się zabijać. Nie wolno nam nigdy tak przywiązywać się do myśli, żebyśmy nie byli w stanie ich odrzucić. „Ta rada jest bardzo pożyteczna – wyjaśnił nasz wykładowca – i trudna do zrealizowania. Bez względu na to, co nam przyjdzie do głowy, jakiś Niemiec w połowie XIX wieku wymyślił to już wcześniej”. Innymi słowy, prawdziwa naukowa pokora może nam pomóc wystrzegać się złudzenia, że zrozumieliśmy wszystko o własnych siłach.
Każdy badacz zna pokusę pogoni za innowacją. Innowacja oznacza gwarancję zatrudnienia. Ale korzeniem złudnej myśli, że „jeszcze nikt nie pojął tego wszystkiego tak wyraźnie jak ja”, jest grzech próżności.
To, o czym mówili Swetnam i Jeremias, zgadza się z monastycznym pojęciem walki z próżnością. Mógłbym się założyć, że duch tej rady sięga korzeniami dwóch wersetów z Psalmu 137, należących do tych trudnych miejsc w Psałterzu, o które potknął się niejeden czytelnik: „Córo Babilonu, niszczycielko, szczęśliwy, kto ci odpłaci za zło, jakie nam wyrządziłaś! Szczęśliwy, kto schwyci i roztrzaska o skałę twoje dzieci” (ww. 8-9).
A zatem błogosławiony ten, kto wywrze pomstę na Babilonie. Błogosławiony, kto okrutnie zamorduje jego dzieci. Nie takich błogosławieństw uczyliśmy się w dzieciństwie. Jak mamy rozumieć te jaskrawe, niepokojące obrazy? (…)
KEVIN M. CLARKE
Więcej przeczytasz w najnowszym numerze kwartalnika PASTORES 87 (2) 2020.