Czy zgorszenie może być przyczyną podziału chrześcijan? Spontanicz­nie nasuwa się odpowiedź twierdząca, ale Sobór Watykański II wśród przyczyn podziałów nie wymienia zgorszenia czy skandalu, lecz przyjmo­wanie i wyjaśnianie spuścizny Apostołów "w różnej postaci i w różny sposób", "brak wzajemnego zrozumienia i miłości" i, ogólnie, "przyczyny zewnętrzne" (DE, 14). Samo zaś odłączenie nazywa wprost "grzechem" (DE, 3). I to właśnie tematyka grzechu, nie skandalu czy zgorszenia, zo­staje włączona w nurt refleksji nad przyczynami podziału chrześcijan w ency­klice Jana Pawła II Ut unum sint (1995 r.). Papież stwierdza, że grzechy chrześcijan, pasterzy i wiernych, "przyczyniły się do historycznych podziałów". Warunkiem zjednoczenia chrześcijan - które jest możli­we dzięki odkupieńczej ofierze Chrystusa za grzechy całego świata, w tym za grzechy przeciwko jedności Kościoła - jest "pokorna świadomość, że zgrzeszyliśmy przeciw jedności, i przekonanie, że potrzebujemy nawróce­nia". Co więcej, "zgładzone i przezwyciężone muszą być nie tylko grzechy osobiste, ale także grzechy społeczne, poniekąd «struktury» grzechu, które przyczyniły się i nadal mogą się przyczyniać do podziału i do jego utrwalenia" (UUS, 34). W świetle dokumentów Magisterium Kościoła zdecydowanie łatwiejsza do udzielenia jest odpowiedź na drugie pytanie: czy podział chrześcijan jest przyczyną zgorszenia? Sobór Watykański II naucza z mocą: "Ten podział [chrześcijan] otwarcie sprzeciwia się woli Chrystusa i jest zgorszeniem dla świata, a nadto przynosi szkodę najświętszej sprawie głoszenia Ewangelii wszelkiemu stworzeniu" (DE, 1).

Ekumeniczna Grupa z Dombes

W Dombes koło Lyonu od 1937 roku spotyka się na modlitwie i teolo­gicznej dyskusji francusko-szwajcarska grupa katolików, luteran i ewan­gelików reformowanych. Z czasem zmienił się skład osobowy Grupy oraz miejsce jej pracy (choć zawsze w pobliżu Lyonu). Liczy dziś ona około 40 członków i ma charakter prywatny. Począwszy od lat siedemdziesiątych XX wieku wyniki jej prac przyjęły formę publikowanych dokumentów, cenionych w środowisku ekumenicznym za swą teologiczną głębię i rzetelność. W 1991 roku dombiści opublikowali najobszerniejszy w tamtym czasie, bo aż stustronicowy dokument pt. Pour la conversion des Églises. Identité et changement dans la dynamique de communion (Dla nawrócenia Kościołów. Tożsamość i zmiana w dynamice komunii).

O fenomenie Grupy z Dombes i samym dokumencie, zwłaszcza o as­pekcie nawrócenia ekumenicznego (tzw. nawrócenie wyznaniowe), była już w "Pastores" mowa1. Teraz chodzi o przyjrzenie się innym wymiarom nawrócenia opisanym w dokumencie. Szczególnie interesująca jest proble­matyka skandalu. Czy ekumeniczny tekst o nawróceniu Kościołów do­tyka tematu zgorszenia? (...)

SŁAWOMIR PAWŁOWSKI SAC