Znakiem rozpoznawczym współczesności jest różnorodność. Uwikłanie polityczne części polskiego duchowieństwa nie jest sprawą nową. Rzeczywistość zachęca jednak do dyskusji. Inspirować dziś może postać bł. Jerzego Matulewicza, który młodość przeżył i wykształcenie zdobył w czasie zaborów.
Potem przyszła wolność, niepodległość... Rozgorzały spory, walka, rozrachunki. Jak żyć w epoce przemian? Czy walka i zaangażowanie polityczne musi nas pustoszyć? Czy istnieje wyjście z tego za-klętego kręgu? Bł. bp Jerzy Matulewicz i nam, współczesnym, zadaje to samo pytanie.
Miłość, która nie wyklucza
Bł. Jerzy Matulaitis-Matulewicz (1871-1927) żył w czasach zawirowań politycznych i narodowych. W naszej części Europy ogniskowały się różne konflikty - istny tygiel skupiający dramaty podzielonego świata. Wilno, Polska, Litwa, stronnictwa narodowe, niepodległość, polityka... Za tymi słowami kryły się dramaty ludzkich podziałów jak też aspiracji różnych grup narodowych, politycznych i społecznych. Z pewnością trudno być apolitycznym i dla wszystkich, gdy słowa i zachowania duchownego każda z grup pragnie zawłaszczyć lub zinterpretować na własny użytek. Jerzy Matulewicz, posłuszny Stolicy Apostolskiej, przyjął sakrę biskupią, mimo iż pragnął bez reszty oddać się odnowionemu Zgromadzeniu Księży Marianów. Przemawiając w dniu ingresu do swoich zwaśnionych między sobą diecezjan powiedział: „Na wzór Chrystusa będę się starał objąć wszystkich, być wszystkim dla wszystkich. Gotów jestem ponieść śmierć za prawdę. Pragnę być dla was tylko ojcem i pasterzem, naśladowcą Chrystusa. Polem mojej pracy jest Królestwo Chrystusowe, Kościół walczący. Moją partią jest Chrystus"1. Uważał, że ma jednoczyć, budować wiarę i wspólnotę zwaśnionych i wojujących ze sobą braci różnych narodowości, kultur i poglądów. W dzienniku pod datą 27 lutego 1919 roku zapisał: „jestem biskupem katolickim i chcę jednakowo wszystkim służyć (...), i będę jednakowo troszczył się o potrzeby duchowe wszystkich moich ludzi. Dla mnie wszyscy są równi, jak Białorusini, tak Polacy i Litwini" (s. 180). (...)
1 Bł. J. Matulewicz, Dzienniki, seria: Fontes Historiae Marianorum, 20, Centrum Formacji Maryjnej "Salvatoris Mater", Licheń Stary 2009, s. 13. Przy cytowaniu tego źródła podano w nawiasie numer strony.