Podczas wykopalisk w starożytnej twierdzy Hyrkania na południowy wschód od Jerozolimy archeolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie odkryli starożytny chrześcijański napis naskalny. Tekst, napisany w biblijnej grece, parafrazuje część Psalmu 86 i wstawia imię Jezusa Chrystusa, poinformowały media izraelskie. Jest to jedyna inskrypcja w języku greckim koine znaleziona do tej pory na kamieniu.
Zamiast oryginalnego hebrajskiego tekstu „Wysłuchaj mnie, Panie, bo jestem nędzny i ubogi”, znaleziona wersja brzmi: „Jezu Chryste, chroń mnie, bo jestem nędzny i ubogi”. Napis został znaleziony na boku dużego kamienia. Jest w kolorze czerwonym i ozdobiony krzyżem. Psalm, znany również jako „modlitwa Dawida”, jest jednym z najczęściej recytowanych psalmów w liturgii chrześcijańskiej.
Avner Ecker, epigrafik z Uniwersytetu Bar-Ilan, opisał inskrypcję jako graffito – malowidło naskalne. Badanie pisma wskazuje, że inskrypcja została umieszczona nie później niż w pierwszej połowie VI wieku naszej ery. Drobne błędy gramatyczne sugerują, że skryba mógł być mnichem, którego ojczystym językiem był semicki.
Według doniesień, obecnie jest badana druga inskrypcja znaleziona w tym miejscu. Inne znaleziska obejmują dziecięcy złoty pierścionek z arabskim napisem „Mashallah” (Bóg tak chciał) w alfabecie kufi, który według naukowców pochodzi z czasów dynastii Umajjadów w VII i VIII wieku. Części napisu są odwrócone lustrzanie, co może wskazywać, że pierścionek mógł być używany jako pieczęć.
Twierdza Hyrkania, po arabsku Khirbet el-Mird (Ruiny Twierdzy), znajduje się około 17 kilometrów na południowy wschód od Jerozolimy, na niedostępnym wzgórzu na pustyni Judzkiej. Podobno została zbudowana w II lub I wieku p.n.e. przez władcę Hasmoneuszy Jana Hyrkanusa lub jego syna Aleksandra Janneusza. W ruinach Hyrkanii w 492 roku został założony przez mnicha ojca Sabasa klasztor Kastellion. Po islamskim podboju tego obszaru w VII wieku klasztor był nadal używany, ale prawdopodobnie został opuszczony na początku IX wieku.
Obecnie prowadzone wykopaliska są pierwszymi wykopaliskami archeologicznymi w tym miejscu. Kolejne są planowane na początek 2024 roku.
Źródło: https://www.ekai.pl/odkryto-starozytny-chrzescijanski-napis-naskalny-z-tekstem-psalmu/
Fot. Trnava University / Unsplash
