W homilii podczas Mszy pogrzebowej kard. Jozefa Tomko, dziekan Kolegium Kardynalskiego zwrócił uwagę, że liczne zadania, jakie otrzymywał słowacki hierarcha w Kurii Rzymskiej zawsze traktował jako powołanie do służby. Kard. Re zaznaczył, że zmarłego cechowały: solidna wiara, głęboka duchowość, żywy zmysł eklezjalny, wielka równowaga w osądach, spokój, właściwe wyczucie oraz sympatia i finezja w sposobie bycia.
Jozef Tomko w młodym wieku wstąpił do seminarium duchownego archidiecezji koszyckiej. Następnie w 1945 roku został wysłany przez swojego arcybiskupa, aby ukończyć studia w Rzymie. Po przejęciu władzy przez komunistów w Czechosłowacji nie mógł wrócić do kraju. W roku 1949 przyjął święcenia kapłańskie i został inkardynowany do diecezji rzymskiej. Na początku pełnił funkcję wicerektora Papieskiego Kolegium św. Jana Nepomucena. W roku 1962 podjął służbę w Kongregacji Świętego Oficjum, gdzie wkrótce został szefem Biura Doktrynalnego. W grudniu 1974 roku papież Paweł VI mianował go podsekretarzem Kongregacji ds. Biskupów. 12 lipca 1979 roku papież Jan Paweł II powierzył mu zadanie Sekretarza Generalnego Synodu Biskupów oraz osobiście udzielił mu święceń biskupich. Jako motto herbu biskupiego Jozef Tomko wybrał słowa św. Pawła: „Aby Kościół mógł zostać zbudowany” (Ut Ecclesia aedificetur). Budowanie i służenie Kościołowi było pasją całego jego życia. W 1985 roku został mianowany prefektem Kongregacji Ewangelizacji Narodów, a następnie kardynałem. Odbył blisko sto podróży na tereny powierzone jego dykasterii. Kard. Re zaznaczył, że zmarły purpurat zawsze stawiał Chrystusa w centrum misji oraz cechował go duch wielkiej otwartości na ludy, ich kultury oraz zmysł powszechności.
Kard. Re – posługa na rzecz misji zawładnęła sercem kard. Tomko
„W tomie „Na drogach misji”, wydanym przez niego w 2008 roku, daje świadectwo wielkiego misyjnego niepokoju, który go ożywiał oraz o tym, czego dokonał, a przede wszystkim, ile uczynił na rzecz rozwoju misyjnego oraz umocnienia Kościołów partykularnych na swoich terenach: utworzenie wielu nowych diecezji, reforma seminariów, budowa nowych kościołów, ośrodków edukacyjnych i centrów socjalnych, zacieśnienie współpracy misyjnej organizowanej przez Papieskie Dzieła Misyjne w wielu krajach – podkreślił kard. Re. – W swoim duchowym testamencie kard. Tomko pisze, że jego posługa na czele Kongregacji Ewangelizacji Narodów «zawładnęła jego sercem» i precyzuje: «przeżywałem tę posługę misyjną jako wkład w budowanie i wzrost Mistycznego Ciała Kościoła oraz kochałem młode kościoły misyjne z całym ich pięknem, ale także z ich kruchością: uroczystości, biskupów i misjonarzy, seminarzystów, zakonnice, zwyczajnych ubogich ludzi. Pięknie było trudzić się i cierpieć dla tego żywego Kościoła misyjnego!»”.“
Kard. Re przypomniał również, że kard. Tomko po zakończeniu pełnienia funkcji prefekta Dykasterii ds. Ewangelizacji został mianowany przewodniczącym Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych. Wiele razy reprezentował Papieży podczas ważnych uroczystości, m.in. na setnej rocznicy poświęcenia kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Moskwie, w 2011 roku.
Po Mszy przy trumnie z ciałem kard. Tomko modlił się również Papież Franciszek, który w telegramie po jego śmierci napisał, że cechowała go głęboka wiara i dalekosiężne spojrzenie oraz że służył z pokorą i samozaparciem Ewangelii i Kościołowi.
Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan
