Kiedy świadkowie powstania warszawskiego wspominają pierwsze dni walk sierpnia 1944 roku, niejednokrotnie podkreślają dojmujące poczucie wolności, która – choć bardzo niepewna – była niezwykle ożywcza po niemal pięciu latach niemieckiej okupacji. Proste znaki, takie jak możliwość śpiewania polskiego hymnu, wieszanie biało-czerwonych flag w miejsce swastyki, śpiewanie zakazanej podczas okupacji pieśni Boże, coś Polskę, stanowiły dla mieszkańców Warszawy symbol wolnej Polski, która nagle zaistniała w dzielnicach wyzwolonych z rąk niemieckich.
A jednocześnie już pierwsze godziny powstania stały się największą próbą walki o wolność nie tylko „od Niemców”, ale również o wolność wewnętrzną – o wybór dobra w dramatycznej codzienności powstania.
Szacuje się, że w lipcu 1944 roku Warszawa liczyła około 900 tysięcy mieszkańców. Kościół katolicki z tych setek tysięcy świadków czy uczestników powstania ogłosił błogosławionymi trzy osoby: Michała Czartoryskiego OP, ks. Józefa Stanka SAC i prymasa Stefana Wyszyńskiego. Trwa kilka kolejnych procesów beatyfikacyjnych. Gdy jednak poznaje się historie setek innych ludzi będących wówczas w Warszawie, wydaje się, że znacznie więcej świętych w tamtych dniach chodziło po ulicach powstańczej stolicy. W 2017 roku papież Franciszek w motu proprio Maiorem hac dilectionem ustanowił trzecią drogę świętości w Kościele katolickim – ofiarowanie życia (obok heroiczności cnót i męczeństwa). Wiele postaw powstańców, łączniczek, sanitariuszek, cywilów było gotowych do takiego męczeństwa miłości.
Przez lata okupacji władze podziemne państwa polskiego, budując w konspiracji siły zbrojne, starały się… (…)
Więcej przeczytasz w najnowszym numerze kwartalnika PASTORES 104 (3) Lato 2024.
MARCELINA KOPROWSKA (ur. 1995), historyk, matematyk; nauczycielka w jednym z warszawskich liceów, instruktorka Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Opublikowała m.in. książkę Życie religijne podczas Powstania Warszawskiego. Przygotowuje rozprawę doktorską nt. Życie religijne w Warszawie w pierwszych latach po II wojnie światowej (1944-1957).
