Nowy wspaniały świat Aldousa Huxleya zapowiada w niepokojąco proroczy sposób nadejście naszych, przewrotnie dystopijnych czasów – ich groza wynika bowiem nie z prostackiej agresywności nowych totalitaryzmów, lecz z ich zdolności unieszkodliwiania człowieczeństwa przez eliminację trudu i maksymalizację przyjemności istnienia. W tym kontekście Jacek Dukaj zapowiada nadejście czasu, w którym „zabraknie miejsca na nadzieję”1.
Nie dlatego, że oczekiwać będziemy nieziszczalnego. Przeciwnie – nie będzie już na co czekać, gdyż nasze inteligentne otoczenie dostarczy nam wszystkiego, czegokolwiek byśmy sobie zażyczyli, i to nawet wcześniej, niż o tym pomyślimy... Jeśli dodamy do tego przerażającą ekonomistów wizję gospodarki nadobfitości, to jedynym rozsądnym wyjściem będzie zaprowadzenie ustroju, noszącego roboczą nazwę Fully Automated Luxury Communism – Zautomatyzowany Komunizm Luksusu.
Technologia, która zna nas lepiej, niż my sami siebie, to już wyraźna zapowiedź „zniebazstąpienia”: pojęcie deus ex machina zdaje się zyskiwać w naszych czasach nowe, paradoksalne znaczenie. Nie musimy już czekać na „niebo nowe i ziemię nową” (Ap 21,1) – czasy mesjańskie nadeszły, choć… (…)
1 J. Dukaj, Po piśmie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019, epub.
Więcej przeczytasz w najnowszym numerze kwartalnika PASTORES 103 (2) Wiosna 2024.
KS. WOJCIECH BARTKOWICZ (ur. 1963), teolog, rektor i wykładowca teologii moralnej w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Opublikował m.in. książkę Wolność jako problem graniczny filozofii i teologii: studium z (meta)teologii moralnej.
