Jak pisze w Przedmowie abp José Rodríguez Carballo OFM, sekretarz Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Dysmas de Lassus „proponuje pewne elementy diagnozy, umożliwiające ocenę niebezpieczeństw związanych z niektórymi praktykami duchowymi czy z kierowaniem wspólnotami. Jednocześnie wypracowuje pewną pozytywną propozycję równowagi, która umożliwia osobiste i wspólnotowe wzrastanie z poszanowaniem osób i tradycji katolickiej”.

Odpowiedzią na kryzys pustoszący dzisiaj Kościół musi bowiem być odważne wydobycie na światło dzienne nadużyć w sferze sumienia, które często bywały nieuświadomione czy lekceważone, a niekiedy świadomie tuszowane. Ważne, gdy ten głos płynie ze środka Kościoła, od ludzi świadomych, że prawdziwe dobro Kościoła wymaga przyjęcia prawdy o mrocznych stronach jego życia. Za „nadużyciami” czy „dysfunkcjami” kryją się dramaty osób zwiedzionych, wykorzystanych i poranionych przez konkretnych ludzi Kościoła i/lub wspólnoty, którym te osoby zaufały. Dynamika życia wspólnotowego w różnych jego formach (nie tylko zakonnej) i kierownictwa duchowego może kryć w sobie mechanizmy manipulacji i przemoc duchową, trudne do uchwycenia i nazwania, choć realne i groźne. To, co zachwyca i przyciąga ludzi – charyzmatyczny lider, radykalizm przyjętych zasad, jedność we wspólnocie, idealistyczne rozumienie ślubu posłuszeństwa – bywa fasadą rzeczywistości, która odbiera wolność i trwale okalecza. Drobne początkowo lekceważenie Bożych praw i reguły zakonnej niepostrzeżenie doprowadza do grzechów wołających o pomstę do nieba. „Kościele, mój Kościele, błagam cię, naucz się rozpoznawać ludzi przewrotnych, ojców na opak, byś nie stał się cały przedmiotem pośmiewiska i niedowiarstwa” – pisze kobieta skrzywdzona przez zakonnika. Siłą tej książki jest jednak nie tylko dążenie do ujawnienia prawdy o złu i precyzja w obnażaniu destrukcyjnych mechanizmów skrytych pod pozorami dobra, pobożności i respektowania prawa, ale także pokazanie ważnych elementów życia wspólnoty – posłuszeństwa wraz z jego dylematami, wagi prawa i instytucji – w pozytywnym ujęciu i w szerokim kontekście katolickiej duchowości. Życie konsekrowane jest bowiem pięknym, cennym i szczęściodajnym skarbem Kościoła. Autor, Przeor Wielkiej Kartuzji, zakorzeniony w wielowiekowej tradycji życia monastycznego i w solidnej teologii życia zakonnego, dobitnie uświadamia, że duchowni i konsekrowani ponoszą odpowiedzialność przed Bogiem nie tylko za własne powołanie, ale i za życie ludzi powierzonych ich duchowej pieczy. „Musimy – stwierdza Jakub Kołacz SJ we Wstępie do polskiego wydania książki – mieć otwarte oczy, w pełnej świadomości, że od naszej postawy dzisiaj zależy jakość życia zakonnego”. Zależy ona od mądrej, realistycznej postawy wierzących, zawsze otwartej na prawdę, gdyż zachowany lub odzyskany zmysł prawdy chroni przed wypaczeniami i umożliwia budowanie zdrowych, braterskich relacji, zarówno w poszczególnych wspólnotach, jak i w całej wspólnocie Kościoła.

ak