Co oznacza termin sensus fidei, czyli „zmysł wiary”? Międzynarodowa Komisja Teologiczna poświęciła tej kwestii dokument zatytułowany „Sensus fidei” w życiu Kościoła (2014)1. W Pierwszym Liście św. Jana Apostoła czytamy: „macie namaszczenie od Świętego i wszyscy jesteście napełnieni wiedzą” (2,20). Apostoł zwraca się do wszystkich wiernych, którzy przyjęli sakramenty inicjacji chrześcijańskiej. A zatem wierni na mocy chrztu i bierzmowania mają swego rodzaju „nadprzyrodzony instynkt” prawdy Ewangelii.
W ten sposób uczestniczą w prorockiej misji samego Chrystusa. Można rozpatrywać sensus fidei w odniesieniu do całej wspólnoty Kościoła (sensus fidei fidelium), a także do pojedynczych wiernych (sensus fidei fidelis). Łączy się on z obietnicą Jezusa, że Duch Święty doprowadzi nas „do całej prawdy” (J 16,13), a także z ustanowieniem nauczycielskiej władzy Kościoła. Z jednej strony wierni świeccy nie są ponad swoimi pasterzami i nie mogą powoływać się na swój zmysł wiary, aby na przykład na zasadzie większości zmieniać doktrynę Kościoła wbrew pasterzom. Z drugiej strony biskupi i prezbiterzy nie powinni powoływać się na swą władzę wynikającą ze święceń i piastowanych funkcji, by usprawiedliwiać jakiś autorytaryzm i brak słu chania ludu. Zmysł wiary, zresztą, dotyczy całej wspólnoty Kościoła, czyli świeckich i duchownych razem. Ten element życia Kościoła jest szczególnie ważny w kontekście synodalności, którą Kościół chce dziś na nowo odkryć i pogłębić.
Zmysł wiary na przestrzeni wieków
Wyrażenie sensus fidei… (…)
DARIUSZ KOWALCZYK SJ (ur. 1963), teolog-dogmatyk, profesor Wydziału Teologii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Opublikował m.in. książki: Czy Jezus mógł się przeziębić? Rozmowy o człowieczeństwie Boga, W co wierzymy?, Między herezją a dogmatem oraz Kościół i fałszywi prorocy.
Więcej przeczytasz w najnowszym numerze kwartalnika PASTORES 97 (4) Jesień 2022.
