Przejmujący wywiad-rzeka z kard. Eijkiem pokazuje, jak mogą żyć i wytrwać „prawdziwi katolicy w świeckim państwie”. Prymas Holandii, a zarazem lekarz i bioetyk, z urzekającą prostotą opowiada o życiu w kraju zniszczonym duchowo przez proces wielkiej apostazji, którą spowodowały: „duchowe ubóstwo ludzi, brak życia modlitewnego oraz nacisk na działanie, aktywność” (ks. K. Wojtyła, diagnoza z 1947 r.), „przerost struktur nad duchem” (Benedykt XVI), w kraju „dobrobytu i kultury indywidualizmu”, narkotyków i eutanazji.

Wiarę katolicką rozbudziły w nim świeckie nauczycielki, powołanie kapłańskie pomogła rozwijać parafia („uczyniła ze mnie ucznia Pana”) i jej proboszcz, dojrzały, „odważny i konserwatywny” pasterz, towarzyszący mu w formacji i duchowym dojrzewaniu. Powołania nie załamał brak oparcia w rodzinie – ojciec, niewierzący protestant, zerwał z nim kontakt na kilka lat; na święcenia nie przyszedł nikt z krewnych – ani zagrożenie, jakim okazało się liceum, katolickie tylko z nazwy. Drogę miał trudną: w „katolickiej” szkole żądano, by katechizując nigdy nie wspominał o Bogu; w parafii był atakowany za przedstawianie doktryny katolickiej; wierność nauczaniu Kościoła w dziedzinie etyki i moralności ściągnęła na niego wrogość liberalnych środowisk kościelnych. Trwanie w wierze, mimo przeciwności, owocowało nawróceniami ludzi, którzy zetknęli się „z ogniem wiary”. W słowach Kardynała uderzają trzeźwy ogląd sytuacji, stała myśl o przyszłości Kościoła oraz twórcze, odważne rozwiązania: rozwijanie posługi diakonów, kształcenie katechistów- wolontariuszy, docenienie roli katolickich imigrantów, radykalna reorganizacja pracy archidiecezji, solidna formacja przyszłych księży, troska o liturgię. „Jesteśmy – jak stwierdza – odpowiedzialni za głoszenie ludziom prawdy. Musimy kontynuować misję Jezusa poprzez sakramenty, ale również głosząc Jego słowo. Ludzie mają prawo je znać. (...) Naszym obowiązkiem jest czynienie co tylko w naszej mocy, aby ludzie nie trafili do piekła”. Jak wytrwać? „Kłaść na patenie samego siebie, aby włączyć się w ofiarę Chrystusa.”

ak