„Wszyscy, którym zależy na tym, by proces emigracji młodzieży polskiej z Kościoła został zahamowany, powinni uważnie przeczytać książkę Autentyczność i duchowość” – pisze w swojej recenzji ks. prof. Janusz Mariański, nestor polskiej socjologii religii. I trudno odmówić mu racji, bo książka ks. Tomasza Adamczyka, opierając się na rzetelnych i szerokich badaniach, daje rzeczywisty obraz tego, jak młodzi ludzie postrzegają dzisiaj księży, a pośrednio sam Kościół.
Autor oddaje przede wszystkim głos samym młodym, a konkretnie uczniom szkół średnich z całej Polski. Tym samym otrzymujemy bezcenną informację zwrotną. Ktokolwiek jest zainteresowany tym, co rzeczywiście myślą młodzi o księżach i jak odbierają ich posługę, a sam nie ma bezpośredniego systematycznego kontaktu z młodzieżą, może sięgnąć do tej książki i wsłuchać się tym samym w głos młodych ludzi. Autor najpierw szkicuje teologiczny zarys kapłaństwa, potem analizuje religijność samej młodzieży, która odpowiadała na kwestionariusz stanowiący narzędzie przeprowadzanych badań, a następnie relacjonuje wypowiedzi uczniów dotyczące tego, jak rozumieją rolę księdza, jak odbierają księży i czego od nich oczekują. Jaki obraz odbioru posługi kapłańskiej wyłania się z danych zgromadzonych przez ks. Adamczyka? Na pewno jest to obraz bardzo zróżnicowany. Jedni uczniowie mają skojarzenia nader pozytywne, oparte na konkretnych doświadczeniach spotkań z oddanymi swojej pracy duchownymi. Takich pozytywnych opinii i przykładów wcale nie jest tak mało. Rzecz jasna, nie brakuje też opinii wyraźnie negatywnych, formułowanych nieraz w postaci haseł i etykietek w rodzaju: „pedofilia”, „chciwość”, „zaściankowość”. Opinie są zróżnicowane także w kwestiach bardziej szczegółowych, na przykład w ocenie tego, jak księża odnajdują się we współczesnych realiach społecznych i w świecie nowych technologii. Jedni oczekują, że duchowni będą bardziej wyluzowani i „młodzieżowi”, inni zaś przestrzegają przed przesadą i informują, że próby unowocześniania przekazu zakrawają w oczach młodych ludzi na śmieszność. Część młodych pochwala obecność i aktywność księży w internecie, natomiast inni uważają ją za zbędną i przybierającą formy żałosne. Jak z tego wszystkiego wydobyć jakiś spójny obraz, jak znaleźć w tym wszystkim wspólny mianownik i wyprowadzić jakiekolwiek ogólne wnioski? Autorowi udało się niewątpliwie wydobyć to, co najważniejsze. I zdradza to już w samym tytule książki. Autentyczność jest dla młodych ludzi, niezależnie od tego, czy są daleko, czy blisko Kościoła, czymś absolutnie kluczowym. Wszelkiego rodzaju sztuczność, pompatyczność i jakiekolwiek formy podwójnego życia księży są dla młodych czymś najgorszym. Drugą ważną sprawą jest duchowość, która nie oznacza oderwania od codzienności, ale wskazuje na prymat tego, co właśnie duchowe. Adamczyk podsumowuje tę kwestię, przytaczając słowa, jakie Benedykt XVI skierował do polskich księży w 2006 roku: „Nie wymaga się od księdza, by był ekspertem w sprawach ekonomii, budownictwa czy polityki. Oczekuje się od niego, by był ekspertem w dziedzinie życia duchowego”. Rzeczywiście, jeśli wierzyć badaniom przeprowadzonym przez KUL-owskiego socjologa, tego właśnie się oczekuje. Autentyczność i duchowość pozwala zorientować się, jak dziś młodzież naprawdę postrzega księży i Kościół, ale także wyciągnąć wnioski co do szukania nowych sposobów docierania do młodych z przekazem Ewangelii.

mw


Pastores poleca